Waardigheid: Deugd van de Maand

Zo behandel je mensen niet!

Hoe vaak heb jij dit gedacht, en misschien wel gezegd, de afgelopen maand? Alleen al een korte scan van het nieuws van gisteren, maakt dat ik het meerdere keren denk:

• Oekraïense kinderen ontvoerd en gehersenspoeld door Rusland.

• Slachtoffers door beschietingen op plekken in Gaza waar noodhulp wordt uitgedeeld.

• Bestuurder auto doorgereden, na aanrijden fietser. Fietser overleden.

Zo behandel je mensen niet! Ik denk/zeg het niet alleen, ik voel het ook in mijn lijf. Jij ook? Zoals het spreekwoord zegt: het stuit me tegen de borst. Ik voel verontwaardiging.

Mensenrecht

Gelukkig voelen we verontwaardiging als iemands waardigheid (de deugd van deze maand) wordt aangetast, wanneer wij onwaardig worden behandeld. Want waardigheid is belangrijk. Wist je dat waardigheid zelfs is opgenomen in de Europese grondwet? De menselijke waardigheid is onschendbaar. Zij moet worden geëerbiedigd en beschermd. Artikel II-62

En volgens Amnesty International is het idee van menselijke waardigheid .. een pijler onder de mensenrechten en misschien wel het enige beginsel dat alle mensenrechten verbindt.

Wat is waardigheid?

Ik heb geen eenvoudig antwoord op vraag wat waardigheid is. Ik denk dat waardigheid te maken heeft met de kern van menszijn. He gaat over wat ons mens maakt, wat het is om mens te zijn. En dat is ingewikkeld. Wat is jouw antwoord op de vraag: waarom ben jij van waarde? Als je die vraag direct kunt beantwoorden, heb ik bewondering voor je! Het heeft mij jaren therapie, groei en heling gekost om van het idee af te komen dat ik alleen van waarde ben als ik me nuttig maak voor anderen. En ik ben niet de enige die eigenwaarde koppel(de) aan de mate waarin ik van betekenis kan zijn voor anderen. Ik ga het hier niet hebben over waarom dit een ongezond mensbeeld is, maar ik kan je verzekeren dat het dat is. 🫣 Misschien heb je nooit zo over jezelf gedacht, maar de kans is groot dat je zwaar gehandicapten, ouderen, daklozen of illegalen wel eens het stempeltje 'nuttelozen/mensen in de marges van de maatschappij' hebt gegeven. Ik ook. Dat is best logisch. Als mijn eigen waarde afhangt van wat ik doe, dan kan dat ook gelden voor de waarde van anderen!

Inmiddels heb ik een ander (gezonder 💪) eigenbeeld. Ik ben van waarde, omdat ik (er) ben. Omdat ik mens ben. 

En daaruit volgt mijn mensbeeld: jij bent van waarde, omdat jij bent, wij zijn van waarde, omdat wij zijn. Omdat we bestaan.

Wat nou precies dat waardige is? Voor mij heeft het met respect te maken, met het erkennen en herkennen van jouw en mijn overeenkomsten en anderszijn. Ja, we zijn gelijk als mens, nee, we zijn niet gelijk als persoon.

Ik denk dat waardigheid uit twee verschillende aspecten bestaat: intrinsieke waardigheid en sociale waardigheid: 

• Intrinsieke waardigheid is het besef van je eigen waarde, het besef dat je de moeite waard bent. Je toont zelfwaardering, zelfrespect en zelfvertrouwen.

• Sociale waardigheid gaat over het besef van de waarde van de ander, het besef dat ieder mens de moeite waard is. Je toont respect, eerbiedigt de rechten van de ander en accepteert dat de ander een ander is.

De waarde van waardigheid

Ik ben ervan overtuigd dat als je de deugd waardigheid als persoonlijkheidskenmerk ontwikkeld heb, je dan een stabiel gevoel van eigenwaarde en zelfrespect hebt. Daardoor kun je waardigheid als kwaliteit inzetten in sociale situaties. Je ziet het belang ervan in voor de samenleving (waardigheid als norm) en voelt verontwaardiging als je onwaardigheid ziet. Tegelijk blijft je eigen waardigheid in balans op het moment dat iemand jou onwaardig behandelt.

Ik hoop dat ik jou met dit blog inspireer om na te denken over wat waardigheid voor jou betekent en om ermee te gaan oefenen. Voor jezelf en voor de mensen om je heen. Tot slot een uitspraak van Marianne Williamson, die voor mij raakt aan de kern van waardigheid:

"There is no they, only us. We are part of a large fellowship called the human race. We all hurt the same. We all love the same. We all bleed the same. We all need understanding and care."

"Er is geen zij, alleen wij. We maken deel uit van een grote gemeenschap: de mensheid. We lijden allemaal. We hebben allemaal lief. We bloeden allemaal op dezelfde manier. We hebben allemaal behoefte aan begrip en zorg. We zijn niet van elkaar los te maken."

---

Reflectievragen

1. Het motto van The Virtues Project is: "There is no they, only us." "Er is geen zij, alleen wij." 

   Vind jij dat dit over waardigheid gaat?

   Ben jij het met dit motto eens? 
   

2. Welke zin op de deugdenkaart vind je ingewikkeld of irriteert je een beetje? Weet je ook waarom?

3. Wat is jouw (eigen)waarde?
   

   
   

---

Ik ben Anja Bol, deugdenenthousiasteling en vormgever van eigenwijze verhalen bij Studio Boldly. Als ondernemer met beperkte energie en concentratie, introvert en creatieve duizendpoot, weet ik hoe belangrijk het is om trouw te zijn aan jezelf, aan je eigenheid. Ik help vrouwelijke solo-ondernemers hun eigenheid te ontdekken, te omarmen en vervolgens te vertalen naar een huisstijl en/of boekontwerp.